Wat is de Nederlandse mededingingsautoriteit?

De Nederlandse mededingingsautoriteit is een onafhankelijke en zelfstandige toezichthouder, die zich tot 2013 bezighield met de handhaving van het verbod op kartels en misbruik van economische machtsposities. Tevens hield de NMa toezicht op de vorming van concentraties, zoals bedrijfsfusies, naar aanleiding van de in 1998 opgestelde Mededingingswet. Op 1 april ging de Nederlandse mededingingsautoriteit over in de Autoriteit Consument en Markt.

Wat stond er in de Mededingingswet?

De Mededingingswet regelt het tegengaan van mededingingsafspraken, economische machtsposities en het toezicht op concentraties van ondernemingen. Hierin stond bijvoorbeeld dat bedrijven bij een fusie of overname toestemming aan de NMa moesten vragen en ze moesten aan twee voorwaarden voldoen:

• De internationale omzet van de betrokken bedrijven in een jaar is meer dan €150 miljoen.
• Minstens twee van de betrokken bedrijven hebben binnen Nederland een jaaromzet van meer dan €30 miljoen.

Bedrijven zijn in overtreding van de wet als ze kartelafspraken maken of hun economische machtspositie misbruiken.

Wat zijn de taken en bevoegdheden van de Nederlandse mededingingsautoriteit?

De belangrijkste taak van de Nederlandse mededingingsautoriteit was het toezichthouden op de concurrentieverhoudingen in het Nederlandse zakelijke leven. De NMa was een soort kartelpolitie, die het verbod op kartels handhaafde. Eveneens lette de Nederlandse mededingingsautoriteit op het misbruik van economische machtsposities. Dit geldt alleen voor het bedrijfsleven binnen Nederland; Europese betrekkingen worden gecontroleerd door de Europese Commissie.

Het takenpakket van de NMa mededingingsautoriteit

De NMa moest er kortom op toezien dat de Mededingingswet werd nageleefd. Hierbij ging het om de onderstaande zaken:

• Er is een verbod op alle concurrentiebeperkingen door het bedrijfsleven, tenzij er sprake is van een ontheffing van dit verbod. De markt mocht bijvoorbeeld niet onderling verdeeld worden of er mochten geen afspraken over de prijs gemaakt worden.
• Er is een verbod op het misbruiken van de economische machtspositie. Het bezit van een machtspositie is in Nederland niet verboden, alleen het misbruik ervan. Denk hierbij aan: rekenen erg hoge tarieven, niet leveren aan bepaalde afnemers of juist het rekenen van hele lage prijzen opdat concurrenten niet tot de markt toe kunnen treden.
• Concentraties mogen niet plaatsvinden boven een bepaalde schaalgrootte. Deze mochten alleen plaatsvinden na toestemming van de NMa.

De Nederlandse mededingingsautoriteit en de energiesector

De Nederlandse mededingingsautoriteit hield zich ook bezig met de Nederlandse energiesector, waar sinds de liberalisering van de energiemarkt het nodige toezicht nodig was om de liberalisering in goede banen te leiden. De bevoegdheden van de NMa gingen in deze sector ook veel verder dan op andere branches. Zo ontstond er de Energiekamer, die opereerde op basis van de Elektriciteitswet en Gaswet van 1998.

De Energiekamer

De Energiekamer werd opgericht in 2008 door het Ministerie van Economische Zaken als toezichthouder van de energiemarkt. Het doel van de Energiekamer was om erop te letten dat de Elektriciteitswet en de Gaswet van 1998 werden nageleefd met als uniek doel het bevorderen van de concurrentie op de energiemarkt.

Anno 2022 is de Energiekamer een onafhankelijk en betrouwbaar informatiecentrum, waarin je informatie vindt over duurzaamheid, energie, energiebesparing en energie vergelijken.

De verandering per april 2013

Vanaf 1 april 2013 is de Nederlandse Mededingingsautoriteit samen met de Onafhankelijke Post en Telecommunicatie Autoriteit overgegaan in de Autoriteit Consument en Markt. Tegenwoordig bestrijdt de Autoriteit Consument en Markt kartelvormingen en signaleert het misbruik van de economische machtspositie en gaat dit tegen.

De ACM werkt uit eigen beweging, maar ook door tips van consumenten en signalen uit de markt. De Autoriteit Consument en Markt heeft daarnaast een speciaal loket opgesteld, waar klanten heen kunnen gaan met alle vragen, opmerkingen en/of problemen over hun rechten als energieklant. Dit loket is beter bekend als de Consuwijzer.